HR 24-04-2025 Onafhankelijkheid psychiater: twee maal binnen jaar medische verklaring opgesteld

Hoge Raad 25 april 2025, ECLI:NL:HR:2025:666

Wvggz. Art. 5:7, aanhef en onder d. Wvggz. Tweemaal binnen jaar opstellen van medische verklaring door een psychiater. Onafhankelijkheid psychiater.

3 Beoordeling van het middel

3.1

Onderdeel 1 van het middel klaagt onder meer dat de rechtbank met haar oordeel in rov. 3.6 heeft miskend dat het feit dat een psychiater binnen een jaar tweemaal een medische verklaring voor betrokkene heeft opgesteld, meebrengt dat niet is voldaan aan het vereiste van art. 5:7, aanhef en onder d, Wvggz.

3.2.1

Art. 5:7, aanhef en onder d, Wvggz luidt:

“Art. 5:7

Voor de toepassing van deze wet gelden voor de psychiater de volgende voorwaarden:

(…)

d. hij heeft minimaal één jaar geen zorg verleend aan betrokkene.”

3.2.2

Met het voorschrift van art. 5:7, aanhef en onder d, Wvggz heeft de wetgever willen voorkomen dat de psychiater die de medische verklaring opstelt, een dusdanige band met de betrokkene heeft opgebouwd dat deze band een obstakel zou kunnen zijn voor het vormen van een onafhankelijk oordeel. De bepaling brengt mee dat aan het vereiste van onafhankelijkheid in elk geval niet is voldaan als de psychiater minder dan een jaar voor het opstellen van de medische verklaring zorg heeft verleend aan de betrokkene (Vgl. HR 5 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1012, rov. 4.1.2; HR 16 juli 2021, ECLI:NL:HR:2021:1159, rov. 3.3.).

‘Zorg’ omvat volgens art. 3:2 lid 1 Wvggz de zorg van een zorgaanbieder jegens de betrokkene, die kan bestaan uit bejegening, verzorging, verpleging, behandeling, begeleiding, bescherming, beveiliging, en verplichte zorg als bedoeld in het tweede lid van die bepaling.

3.2.3

Ook als de psychiater die onderzoek verricht ten behoeve van een door hem op te stellen medische verklaring, op het tijdstip van dat onderzoek ten minste één jaar geen zorg heeft verleend aan de betrokkene, kunnen concrete feiten en omstandigheden die de betrokkene aanvoert over de vroegere behandelrelatie - in het bijzonder de duur en de intensiteit daarvan - meebrengen dat de psychiater niet kan worden aangemerkt als onafhankelijk psychiater als bedoeld in art. 5:7 Wvggz. (Hoge Raad 12 juli 2024, ECLI:NL:HR:2024:1076, rov. 3.3.2.).

3.2.4

Het opstellen van een medische verklaring en het daartoe te verrichten onderzoek kunnen in het algemeen niet worden aangemerkt als het verlenen van zorg als bedoeld in art. 5:7, aanhef en onder d, Wvggz in verbinding met art. 3:2. Wvggz. Er kunnen zich echter omstandigheden voordoen die meebrengen dat de psychiater die een medische verklaring opstelt toch niet kan worden aangemerkt als onafhankelijk psychiater als bedoeld in art. 5:7 Wvggz. Het ligt op de weg van de betrokkene om concrete feiten en omstandigheden aan te voeren waaruit dit kan volgen.

3.3

De rechtbank heeft overwogen dat het feit dat dezelfde psychiater tweemaal een medische verklaring voor betrokkene heeft opgesteld, niet meebrengt dat deze psychiater niet onafhankelijk is, nu die psychiater overigens op geen enkele wijze bij de behandeling is betrokken. Gelet op hetgeen hiervoor in 3.2.4 is overwogen, geeft dit oordeel geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting. Het middel beroept zich niet op door betrokkene aangevoerde concrete feiten en omstandigheden als hiervoor in 3.2.4 bedoeld, die tot een ander oordeel zouden kunnen leiden.

De hiervoor in 3.1 weergegeven klacht faalt dus.

3.4

De overige klachten van het middel kunnen evenmin tot cassatie leiden. De Hoge Raad hoeft niet te motiveren waarom hij tot dit oordeel is gekomen. Bij de beoordeling van deze klachten is het namelijk niet nodig om antwoord te geven op vragen die van belang zijn voor de eenheid of de ontwikkeling van het recht (zie art. 81 lid 1 RO).

Noot redactie:

In herinnering: in Hoge Raad 12 juli 2024, ECLI:NL:HR:2024:1076, rov. 3.3.2. had de HR duidelijk gemaakt dat "ook indien de psychiater die onderzoek verricht ten behoeve van een door hem op te stellen medische verklaring, op het tijdstip van dat onderzoek ten minste één jaar geen zorg heeft verleend aan de betrokkene, concrete feiten en omstandigheden die de betrokkene aanvoert over de vroegere behandelrelatie – in het bijzonder de duur en de intensiteit daarvan – kunnen meebrengen dat de psychiater niet kan worden aangemerkt als onafhankelijk psychiater als bedoeld in art. 5:7 Wvggz."